I SA/Bk 207/07 - Wyrok WSA w Białymstoku z 7.08.2007r.
Teza wyroku:
„Stawka podatku (50%), o której mowa w art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) jest swoistą karą za naruszenie obowiązków ustawowych, która zastępuje zobowiązanie podatkowe powstające z mocy prawa w stosunku do dochodu oszacowanego w trybie art. 11 wspomnianej ustawy. Wynikająca z ust. 4 art. 19 u.p.d.o.p. sankcja jest więc przepisem szczególnym w stosunku do ust. 1 wspomnianego artykułu i wyłącza opodatkowanie tego dochodu na zasadach ogólnych. Bez dokonania szacunku przez organy i bez zaniechania przez podatnika przedstawienia szczególnej dokumentacji podatkowej (art. 9a u.p.d.o.p.) nie jest możliwe powstanie zobowiązania. Powyższe przemawia za twierdzeniem, że zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p. powstaje nie z mocy prawa lecz w drodze wydania i doręczenia decyzji konstytutywnej ustalającej jego wysokość (kreującej zobowiązanie podatkowe), o której mowa w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej.”
I fragment uzasadnienia:
„Kwestią zasadniczą dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy jest podniesiona w skardze kwestia przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej sankcję z art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p. (50% podatek) na skutek upływu czasu, o którym mowa w art. 68 §1 O.p. Wspomniany przepis Ordynacji podatkowej reguluje sytuacje, gdzie na skutek upływu czasu (3 lata od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy), zobowiązanie podatkowe, do powstania którego niezbędne jest doręczenie podatnikowi decyzji organu podatkowego, w ogóle nie powstaje. Tym samym dopiero odpowiedź na pytanie: jaki charakter prawny ma decyzja wydana na podstawie art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p.? (czy decyzja taka jest decyzją konstytutywną, czy też deklaratoryjną?) pozwoli ustalić czy w sprawie z uwagi na przedawnienie "prawa do wydania decyzji ustalającej" zobowiązanie podatkowe nie powstało.
W myśl obowiązujących od 1 stycznia 2001 r. postanowień art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p., jeżeli organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej określą, na podstawie art. 11 u.p.d.o.p., dochód podatnika w wysokości wyższej (stratę w wysokości niższej) niż zadeklarowana przez podatnika w związku z dokonaniem transakcji, o których mowa w art. 9a, a podatnik nie przedstawi tym organom wymaganej przez te przepisy dokumentacji podatkowej - różnicę między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez te organy opodatkowuje się stawką 50%. Z brzmienia tego przepisu wynika, że sankcyjna stawka podatku ma zastosowanie jedynie w przypadku, gdy podatnik nie przedstawi organom podatkowym dokumentacji określonej w art. 9a u.p.d.o.p. Stawka podatku (50%), o której mowa w art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p. jest, więc swoistą karą za naruszenie obowiązków ustawowych, która zastępuje zobowiązanie podatkowe powstające z mocy prawa w stosunku do dochodu oszacowanego w trybie art. 11 wspomnianej ustawy. Wynikająca z ust. 4 art. 19 sankcja jest więc przepisem szczególnym w stosunku do ust. 1 wspomnianego artykułu i wyłącza opodatkowanie tego dochodu na zasadach ogólnych. Bez dokonania szacunku przez organy i bez zaniechania przez podatnika przedstawienia szczególnej dokumentacji podatkowej (art. 9a u.p.d.o.p.) nie jest możliwe powstanie zobowiązania. Powyższe przemawia za twierdzeniem, że zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p., powstaje nie z mocy prawa lecz w drodze wydania i doręczenia decyzji konstytutywnej ustalającej jego wysokość (kreującej zobowiązanie podatkowe), o której mowa w art. 21 § 1 pkt 2 O.p. Właśnie o zobowiązaniu tego rodzaju mowa w przytoczonym na wstępie art. 68 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego została doręczona podatnikowi po upływie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. W niniejszej sprawie termin przedawnienia do wydania decyzji ustalającej sankcyjny 50 % podatek od dochodu podatnika stanowiącego różnicę między dochodem określonym przez organy w wysokości wyższej (stratę w wysokości niższej) niż zadeklarowana przez podatnika za 2001 r., w związku z dokonaniem transakcji, o których mowa w art. 9a w/w ustawy, upłynął 31 grudnia 2005 r. Zatem decyzja organu pierwszej instancji z 24 kwietnia 2006 r. została wydana z przekroczeniem 3-letniego terminu określonego w art. 68 § 1 Ordynacji podatkowej.”
Link do wyroku:
Opinie i porady zamieszczone na niniejszym blogu nie stanowią czynności doradztwa podatkowego.
Poradę, opinię, rozwiązanie konkretnego problemu podatkowego uzyskasz kontaktując się z doradcą podatkowym:
